Lần đầu tiên các nhà khoa học đã bắt gặp cảnh vi khuẩn biết "câu”… DNA
Sự xuất hiện của vi khuẩn kháng sinh ngày càng trở thành một vấn đề hiểm hoạ của loài người trong tương lai. Mới đây, các nhà khoa học đã phát hiện ra cảnh vi khuẩn biết “câu” DNA từ những vi khuẩn khác vừa mới chết để tiến hoá.
Phẩy khuẩn tả gây bệnh dịch tả của con người đã bị các nhà khoa học phát hiện dưới kính hiểm vi có khả năng đánh cắp DNA.
“Khi chúng tôi xem, một đường gân phát ra từ một trong những con vi khuẩn, đánh cắp một đoạn DNA và mang nó trở lại cơ thể của nó rất nhanh”, một trong những nhà khoa học thuộc nhóm nghiên cứu cho biết.
Lần đầu tiên, các nhà khoa học gặp cảnh vi khuẩn có khả năng sát nhập DNA của một vi khuẩn khác.
Quá trình vi khuẩn kết hợp vật liệu di truyền mới từ một sinh vật khác vào DNA của chính nó để đẩy nhanh quá trình tiến hóa của nó được gọi là chuyển gene ngang.
Cơ chế này trước đó đã từng được đưa ra như một giả thuyết đáng tin cậy về việc hình thành các loại vi khuẩn kháng kháng sinh. Đến tháng 6 năm 2018, lần đầu tiên các nhà khoa học đã quan sát trực tiếp một loại vi khuẩn có thể thực hiện việc chuyển gene ngang.
"Chuyển gen ngang là một cách quan trọng để khả năng kháng kháng sinh di chuyển giữa các loài vi khuẩn, nhưng quá trình này chưa bao giờ được quan sát trước đây, vì các cấu trúc liên quan là rất nhỏ", nhà sinh vật học Ankur Dalia thuộc Đại học Indiana Bloomington (Mỹ) cho biết.
Phát hiện mới này vô cùng quan trọng vì nó giúp con người hiểu được cơ chế hình thành khả năng kháng kháng sinh của vi khuẩn và đó cũng là cơ hội để các nhà khoa học tìm cách ngăn cản sự hình thành.
Mặc dù việc phát hiện việc vi khuẩn “đánh cắp” DNA của vi khuẩn khác là không hề đơn giản vì nó quá nhỏ, “vòi” vươn ra để thu bắt DNA về chỉ mỏng 1/10.000 so với tóc người.
Tuy nhiên, các nhà khoa học đã tìm ra cách sử dụng thuốc nhuộm huỳnh quang để phát hiện khi nào thực hiện phương pháp của mình để thu thập DNA.
Thông thường, khi vi khuẩn chết, chúng tách ra và giải phóng DNA. Sau đó các vi khuẩn khác có thể bẫy DNA và kết hợp nó.
Như vậy, nếu vi khuẩn chết có khả năng kháng kháng sinh, thì vi khuẩn bắt được DNA của con chết cũng phát triển tính kháng kháng sinh đó và lây lan sang con của chính nó.
Ít nhất 23.000 trường hợp tử vong đã xảy ra ở Mỹ vì kháng kháng sinh. Hiện tại, các nhà khoa học vẫn đang tiếp tục nghiên cứu với hi vọng sẽ mở ra thêm những hiểu biết về chức năng thực thụ của vi khuẩn.
Minh Long (Theo Sicence Alert)