Cầu hữu nghị Trung Quốc - Maldives tại Maldives (Ảnh: newsin.asia)
Được Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình công bố vào năm 2013, sáng kiến Vành đai và Con đường - còn được biết tới với tên gọi “Con đường Tơ lụa mới” - đặt mục tiêu xây dựng các con đường, các tuyến đường sắt và các cảng biển trên khắp thế giới, với việc Bắc Kinh cam kết cung cấp hàng tỷ USD tiền vay cho nhiều quốc gia.
Sau 5 năm, ông Tập đã phải lên tiếng bảo vệ ý tưởng con đẻ của mình, trong bối cảnh các lo ngại ngày càng gia tăng rằng Trung Quốc đang thiết lập các bẫy nợ mà trong đó các quốc gia có thể khó trả lại các khoản vay cho “ông lớn” châu Á.
“Đó không phải là một câu lạc bộ Trung Quốc”, ông Tập nói trong một bài phát biểu hồi đầu tuần này tại Bắc Kinh nhân kỷ niệm kỷ niệm 5 năm ra đời sáng kiến Vành đai và Con đường.
Ông Tập cho hay thương mại của Trung Quốc với các quốc gia Vành đai và Con đường đã vượt 5 nghìn tỷ USD, trong đó đầu tư trực tiếp vượt 60 tỷ USD.
Nhưng một số quốc gia đang bắt đầu lo ngại cái giá phải trả của nó.
Trong chuyến thăm tới Bắc Kinh hồi tháng trước, Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad cho biết đất nước ông quyết định hủy 3 dự án được Trung Quốc hỗ trợ, trong đó có một tuyến đường sắt trị giá 20 tỷ USD.
Còn tại Pakistan, đảng của tân Thủ tướng Imran Khan đã cam kết minh bạch hơn giữa những lo ngại về khả năng của nước này nhằm trả lại các khoản vay từ Trung Quốc có liên quan tới Hành lang kinh tế Trung-Pakistan trị giá nhiều tỷ USD.
Trong khi đó, nhà lãnh đạo đối lập hiện đang sống lưu vong của Maldives, Mohamed Nasheed, ví các hành động của Trung Quốc ở quần đảo Ấn Độ Dương với “chiếm đất” và “chủ nghĩa thực dân”, với việc Bắc Kinh nắm 80% số nợ của nước này.
Sri Lanka cũng đang phải trả giá đắt với các khoản nợ khổng lồ của Trung Quốc.
Hồi năm ngoái, Sri Lanka đã phải cho Trung Quốc thuê 99 năm một cảng chiến lược vì không có khả năng trả lại các khoản nợ đối với một dự án 1,4 tỷ USD.
“Đối tác mơ hồ”
Nhà nghiên cứu Anne Stevenson-Yang cho hay, các khoản vay của Trung Quốc được trích dẫn dưới dạng tiền, “nhưng thực tế họ đang cho vay dưới dạng các máy kéo, các lô hàng than, các dịch vụ kỹ thuật và những thứ như vậy, và họ yêu cầu trả lại bằng tiền mặt”.
“Trung Quốc không có bộ máy uy tín quốc tế trong viện trợ nước ngoài để mở rộng quyền lực mềm”, bà Anne Stevenson-Yang, đồng sáng lập kiêm giám đốc nghiên cứu tại tổ chức nghiên cứu J Capital Research, cho biết.
“Không có gì bất ngờ khi họ không giỏi cái đó, và điều đó gây ra các vấn đề chính trị như Malaysia mà không phải ai cũng lường trước được”, bà Anne nói thêm.
“Khi đồng nhân dân tệ yếu đi và Trung Quốc bị thế giới xem là một đối tác ngày càng mơ hồ, nhiều khả năng các quốc gia sẽ có cái nhìn thận trọng đối với các dự án này”, nhà nghiên cứu trên nói thêm.
Dự án Vành đai và Con đường được kỳ vọng mang tới các cải tiến rất cần thiết về cơ sở hạt tầng đối với các quốc gia đang phát triển, trong khi cho phép Trung Quốc đưa các cơ sở vật chất và khả năng công nghiệp nhằm khai thác các nhiên liệu thô.
Nhưng một cuộc nghiên cứu do Trung tâm Phát triển Toàn cầu, một tổ chức nghiên cứu của Mỹ, đã cho thấy “các lo ngại nghiêm trọng” về tính bền vững của các khoản nợ nước ngoài tại 8 quốc gia nhận các khoản tiền từ dự án.
Các quốc gia này là Pakistan, Djibouti, Maldives, Mông Cổ, Lào, Montenegro, Tajikistan và Kyrgyzstan.
Chi phí của một dự án đường sắt Trung Quốc - Lào, ước tính vào khoảng 6,7 tỷ USD - tương đương gần nửa GDP của quốc gia Đông Nam Á, theo nghiên cứu trên.
Tại Djibouti, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã cảnh báo rằng quốc gia Sừng châu Phi có thể đối mặt với “nguy cơ cao về căng thẳng nợ nần”, trong bối cảnh nợ công tăng từ 50% GDP lên 85% vào năm 2016.
Châu Phi từ lâu đã nhận nhiều khoản đầu tư từ Trung Quốc, giúp Bắc Kinh trở thành đối tác thương mại lớn nhất của châu lục này trong thập niên qua.
Hồi đầu tuần này, một loạt các nhà lãnh đạo châu Phi đã có mặt tại Bắc Kinh để tham dự một hội nghị tập trung vào quan hệ kinh tế, trong đó bao gồm các cuộc thảo luận về dự án Vành đai và Con đường.
“Không phải bữa trưa miễn phí”
Tại một cuộc họp báo thường kỳ hôm 31/8, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh bác bỏ thông tin nói rằng Bắc Kinh đang chất gánh nặng lên các đối tác bằng những khoản nợ. Bà nói rằng các khoản cho vay của nước này đối với Sri Lanka và Pakistan chỉ là một phần nhỏ trong tổng nợ nước ngoài của các nước này.
“Thật không hợp ký khi nói rằng tiền vay từ các nước phương Tây được ca ngợi là tốt, trong khi tiền của Trung Quốc lại bị xem là xấu và bẫy nợ”, bà Oánh nói.
Standard & Poor's cho biết Bắc Kinh thiết kế các dự án cơ sở hạ tầng như những sự nhượng bộ dài hạn, với việc một Trung Quốc vận hành dự án này trong thời gian từ 20-30 năm trong khi chia lợi nhuận với đối tác hay chính phủ địa phương.
Tổng giám đốc IMF Christine Lagarde đã bày tỏ những lo ngại về nguy cơ các vấn đề bẫy nợ hồi tháng 4 và luôn thúc đẩy sự minh bạch hơn nữa.
“Đó không phải là một bữa trưa miễn phí. Đó là một thứ mà tất cả mọi người đều góp vốn”, bà Lagarde nói.
An Bình
Theo AFP
Các nhà khoa học Mỹ cho rằng loại bức xạ sóng viba có thể là thứ vũ khí nghi gây ra tổn thương não cho hàng chục nhân viên ngoại giao và người nhà họ ở Cuba, Trung Quốc kể từ cuối năm 2016.
Thứ hai, 03/09/2018 - 02:30
(Dân trí) - Sau 5 ngày tổ chức tang lễ và truy điệu, cố Thượng nghị sĩ John McCain đã về nơi an nghỉ cuối cùng tại nghĩa trang Học viện Hải quân Mỹ tại Annapolis, bang Maryland.
Thứ hai, 03/09/2018 - 02:26
Giải mật gần 600 trang ghi chép trao đổi giữa 2 cựu Tổng thống Nga và Mỹ tiết lộ lý do quan hệ song phương thay đổi và ông Putin lên nắm quyền.
Thứ hai, 03/09/2018 - 10:03
(Dân trí) - Nga đã điều 2 máy bay Tu-142MK, được mệnh danh là “sát thủ săn ngầm”, tới tham gia cuộc tập trận hải quân quy mô lớn ở Syria, trong bối cảnh Mỹ đưa tàu ngầm tới Địa Trung Hải khi tình hình Syria đang “căng như dây đàn”.
Thứ hai, 03/09/2018 - 09:57
(Dân trí) - Việc Tổng thống Mỹ Donald Trump đi chơi golf khi tang lễ Thượng nghị sĩ John McCain đang diễn ra ở Washington đã bị dư luận Mỹ chỉ trích.
Thứ hai, 03/09/2018 - 09:47
(Dân trí) - Bảo tàng Quốc gia Brazil 200 tuổi tại thủ đô Rio de Janeiro, một trong những bảo tàng lịch sử thiên nhiên lớn nhất châu Mỹ La-tinh, đã hứng chịu một trận hỏa hoạn nghiêm trọng vào tối Chủ nhật giờ địa phương.
Thứ hai, 03/09/2018 - 09:38
(Dân trí) - Ông Dmitry Peskov, trợ lý của Tổng thống Nga Vladimir Putin gần 20 năm qua, đã tiết lộ về tính cách của ông Putin trong một chương trình truyền hình.
Thứ hai, 03/09/2018 - 08:12
(Dân trí) - Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho rằng châu Âu không thể phụ thuộc vào Mỹ về vấn đề an ninh. Bình luận này cho thấy quan hệ đồng minh truyền thống giữa châu Âu và Washington dường như đã gặp trục trặc.
Thứ hai, 03/09/2018 - 07:41
(Dân trí) - Bức ảnh chụp Cầu Vàng, mới được khánh thành cách đây 2 tháng trên đỉnh Bà Nà (Đà Nẵng), đã lọt vào top những bức ảnh đẹp nhất tháng 8 do hãng tin Reuters bình chọn.
Chủ nhật, 02/09/2018 - 10:34
(Dân trí) - Các nhà lãnh đạo Nga qua mỗi thời kỳ đều có những mục đích và mối quan tâm riêng trong việc học tập khi họ còn là những học sinh trên ghế nhà trường.
Chủ nhật, 02/09/2018 - 09:31
Israel đã phát triển thành công một loại máy bay không người lái mới có thể sử dụng để giải cứu người chết đuối trên biển.
Chủ nhật, 02/09/2018 - 09:25
(Dân trí) - Các quốc đảo nhỏ bé ở Thái Bình Dương đang trở thành mục tiêu cạnh tranh ảnh hưởng giữa Trung Quốc và phương Tây khi nhiều nước lo ngại sự hiện diện ngày càng tăng của Bắc Kinh trong khu vực.
Chủ nhật, 02/09/2018 - 09:19
(Dân trí) - Trang tin Daily Star (Anh) dẫn lời một chuyên gia công nghệ cho biết ông này dường như đã phát hiện dấu vết máy bay MH370 chở 239 người bị mất tích của hãng hàng không Malaysia Airlines tại một khu rừng rậm ở Campuchia.
Chủ nhật, 02/09/2018 - 04:04
Washington sẵn sàng cung cấp thêm vũ khí sát thương cho chính quyền Ukraine nhằm giúp nước này củng cố lực lượng hải quân và phòng không.
Chủ nhật, 02/09/2018 - 03:30
(Dân trí) - 17 năm sau ngày người con trai đầu tiên bị giết, tâm trí của bà Alia vẫn tràn ngập nỗi tức giận và bà vẫn đổ lỗi cho Tổng thống Rodrigo Duterte vì gây ra cái chết của 4 người con.
Chủ nhật, 02/09/2018 - 03:25
(Dân trí) - Các ảnh chụp vệ tinh cho thấy Triều Tiên có thể đang chuẩn bị cho một cuộc duyệt binh quy mô lớn vào cuối tuần sau nhân kỷ niệm 70 năm quốc khánh. Triều Tiên có thể phô diễn các xe tăng, tên lửa trong dịp này.
Chủ nhật, 02/09/2018 - 12:40
(Dân trí) - Trong nhiều năm phục vụ nước Mỹ với tư cách là một thượng nghị sĩ, ông John McCain được kính trọng bởi quan điểm và lý tưởng sống.
Chủ nhật, 02/09/2018 - 11:10
(Dân trí) - Các nhà lãnh đạo thế giới thường xuất hiện trước công chúng với hình ảnh trang trọng và chuẩn mực, tuy vậy họ cũng có những khoảnh khắc ngẫu hứng thú vị khi tham dự các sự kiện đông người.
Chủ nhật, 02/09/2018 - 11:09
(Dân trí) - Cựu Tổng thống Nga Boris Yeltsin từng nói với cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton nguyên nhân vì sao ông tin tưởng muốn chọn ông Vladimir Putin làm người kế nhiệm, Sputnik dẫn các thông tin được giải mất cho biết.
Chủ nhật, 02/09/2018 - 10:43
(Dân trí) - Giới chức địa phương đã cảnh báo du khách không bơi và lướt sóng ở các bãi biển tại Landevennec, tây bắc nước Pháp do lo ngại chú cá heo đang "hứng tình" có thể gây nguy hiểm.
Chủ nhật, 02/09/2018 - 10:10
(Dân trí) - Trung Quốc dự kiến sẽ rót hàng tỷ USD vào các nước châu Phi dưới hình thức viện trợ và vay ưu đãi bất chấp nguy cơ các quốc gia này không đủ khả năng thanh toán cho Bắc Kinh.
Chủ nhật, 02/09/2018 - 09:50
Bà Theresa May cho rằng việc tổ chức trưng cầu ý dân lần thứ 2 về Brexit chẳng khác nào "sự phản bội tổng thể nền dân chủ Anh".
Chủ nhật, 02/09/2018 - 08:59
(Dân trí) - Trong tang lễ của Thượng nghị sĩ John McCain hôm qua 1/9, cựu Tổng thống George Bush đã có hành động "đốn tim" dân mạng khi ông dường như tặng cho cựu Đệ nhất phu nhân Barack Obama một chiếc kẹo.
Chủ nhật, 02/09/2018 - 08:05
(Dân trí) - Tổng thống Vladimir Putin tiết lộ rằng ông chưa bao giờ mơ trở thành lãnh đạo cao nhất của nước Nga trong bài phát biểu tại Sochi hôm 1/9.
Chủ nhật, 02/09/2018 - 07:37